Komende week zou er weer een MISC-module zijn (Master in managing Information & Sustainable Change) maar uiteraard wordt die opgeschoven. Jammer, want het blok stond helemaal in het teken van de U van VUCA, Uncertainty, en als er iets is waar we nu mee moeten leren omgaan is het dat wel. Gelukkig was er huiswerk en ik kreeg al menig appje: “Hoe toepasselijk zijn deze artikelen” en “Actueler dan dit gaat het niet meer worden”. opvallend want een van de artikelen dateert uit 1987!!! Maar inderdaad is er juist nu wel een en ander te duiden aan de hand hiervan.
Wat context: het artikel in kwestie, “Three Types of Perceived Uncertainty About the Environment: State, Effect, and Response Uncertainty” is geschreven door Frances Milliken. Zij wilde in dit artikel de verwarring omtrent wat onzekerheid nu eigenlijk is aanpakken omdat managers hier last van hebben. Verschillende mensen houden er verschillende definities op na zonder zich daarvan bewust te zijn. Dat is onhandig als je onderzoek doet naar onzekerheid want voor je het weet vergelijk je appels met peren, maar een duidelijker idee over waar we het over hebben is ook handig om te duiden wat we nu (2020) allemaal zien gebeuren.
Milliken maakt onderscheid tussen 3 soorten onzekerheid in de omgeving: State, Effect en Response. Voor iedereen die met stijgende verbazing naar beelden kijkt van mensen die er gezellig op uit trekken met anderen en die zich afvraagt: ‘wat snap je precies niet aan die anderhalve meter?’ kan dat onderscheid best verhelderend werken. Voor mij in elk geval wel dus ik deel het graag:
State Uncertainty: de omgeving zelf is onzeker
State Uncertainty betekent dat de omgeving zelf onvoorspelbaar is. Je snapt niet wat er aan de hand is, wat er allemaal verandert en hoe dingen samenhangen.
Dit is de staat waar velen van ons ongeveer een week geleden nog in zaten, en sommigen nog steeds. Was Corona nou gewoon een griepje of was er meer aan de hand? En was het nu gewoon iets dat in China zou blijven of gingen wij er ook mee te maken krijgen? En hoe erg was de situatie überhaupt? Dit soort vragen wijst op state uncertainty. Zelfs de RIVM had hier last van. Door fake news de wereld in te brengen wordt deze vorm van onzekerheid ook nog eens aangewakkerd (Wodkaatje anyone?).
Effect Uncertainty: de gevolgen/impact zijn onzeker
Effect Uncertainty gaat over of je kunt inschatten wat de impact van de gebeurtenissen of veranderingen op jou zal zijn. Gaan er überhaupt gevolgen zijn voor jou en zo ja, wanneer dan? En hoe erg dan? En wat voor gevolgen dan?
Je kunt wel zeker zijn van het feit dat Corona een probleem is maar wat gaan de gevolgen voor jou zijn? Deze vorm van onzekerheid hoorde je vaak terug in reacties van de Spring Breakers in Florida, maar net zo goed bij mensen die nu nog in parken, bouwmarkten en andere drukke plekken rondhangen: Ja ach, ik ben jong, ik ben gezond, het zal wel niet zo’n vaart lopen. Of juist de ouderen die eigenwijs en onverschillig zijn. Aan de andere kant zie je vergelijkingen van de curve van Italië met die van Nederland tot nu toe.
Het lastige is: je weet inderdaad nooit helemaal wat de effecten gaan zijn aangezien dit een nieuw virus betreft. Dan kun je denken: het zal allemaal wel, maar je kunt ook het zekere voor het onzekere nemen, zeker aangezien de effecten in de vorm van symptomen ook nog eens kunnen verschillen van mens tot mens.
Response Uncertainty: het is onzeker wat je moet doen
Response Uncertainty gaat over onzekerheid over de opties die je hebt om te handelen en welke optie het beste is.
Response uncertainty wordt belangrijker als de andere 2 onzekerheden kleiner worden. Als je overtuigd bent dat Corona bestaat en dat het effect gaat hebben op de samenleving, dan rest nog steeds de vraag wat je moet doen. Welke opties heb je?
Milliken geeft zelf het voorbeeld van een huiseigenaar: pas als je overtuigd bent van het feit dat er een orkaan is (geen state uncertainty meer) en dat de weg die de orkaan aflegt langs jouw huis zou kunnen lopen (lage effect uncertainty) ga je je luiken dichttimmeren.
Combinatie van Uncertainties voor VUCA vraagstukken
We houden qua Corona nu rekening met 3 scenario’s met ieder hun eigen besmettingscurve: niets doen, alles dichtgooien en sociale afstand houden. En welke is nu het beste? Dat weet dus niemand. Daar gaan we achter komen. Harari noemt het ook wel een enorm sociaal experiment. Tuurlijk kunnen we kijken naar andere landen, hoe die gehandeld hebben en wat de gevolgen daarvan waren, maar ook dat gaat voorlopig geen zekerheid geven, zeker gezien de nieuwheid van het virus en de incubatietijd van twee weken. Die combinatie van onzekerheden is niet alleen tekenend voor Corona maar eigenlijk voor alle VUCA vraagstukken. Npg sterker: de combinatie zit expliciet in de U van VUCA. Dus goed om rekening mee te houden!
Geef een reactie